วินมอเตอร์ไซด์

[DavidHouston]

From a recent article: คนส่วนใหญ่ที่เข้าร่วมชุมนุมเป็นชนชั้นแรงงาน พ่อค้า-แม่ค้า-คนขับแท็กซี่-วินมอเตอร์ไซด์ ฯลฯ

"Most of the people who joined the protests were members of the working class: street sellers, taxi drivers, and motorcycle taxis."

Domnern Sathienpong has "วิน" as "(motorcycle, bus, taxi) stand".

I had not heard the term "วินมอเตอร์ไซด์", nor have the two Thai whom I asked. One speculated that the phrase "วิน" was short for "อัศวิน", a slight pejorative and humorous contraction of "อัศวินขี่ม้าขาว" ("a knight on a white horse").

What do you think; have any of you heard this before and is it common usage in Bangkok? Thanks.

[withnail]

It's definitely common usage in BKK. It's what my gf has always said I think. Never knew where the วิน came from though.

Edit: Just checked the Royal Institute Dictionary of New Words and it has this entry:

วิน น. ๑. ลำดับการออกรถมอเตอร์ไซค์หรือรถตู้รับจ้าง เช่น วินมอเตอร์ไซค์. วินรถตู้.

๒. รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง เช่น วันนี้ไม่ได้ขับรถมาเอง ต้องกลับวิน

Edit 2: I found the answer here

Whenever I want to look up a discussion of a word I always just type คำว่า ____

Edited April 18, 2009 by withnail

[Rikker]

Excellent work, withnail. This is indeed very common usage in Bangkok.

The Pantip thread contains multiple theories, though, which could use some discussion in English.

The question in the title of the thread is: The word "วิน" (as in "วินมอเตอร์ไซค์") comes from English, right? What word does it come from?

Theory 1: (see comment 1) It comes from "wind", because a วินมอเตอร์ไซค์ is a place to escape the wind and elements.

This is shot down in comment 7, because วิน's meaning is more broad than simply taxi stand, referring to queue for a motorcycle taxi, but also for commuter vans (รถตู้), which has no connection with wind. Which is a fair point, but not conclusive, since often meanings are extended to similar things, once they are established for one type of thing. But of course we would expect วินด์, and since no one ever spells it that way, I don't think this one makes sense.

Theory 2: (see comment 12) It comes from Lao, which got it from "wind" in French; this is quickly shot down by other commenters, who point out that "wind" is not a word in French (and another says วิน is not used in this sense in Isaan/Lao, either).

Theory 3: (see comment 2) It comes from "win". A couple ideas are mentioned as to why this might be the case. The most logical one, in my opinion, is discussed in comments 7 and 8. The word วิน is used in horse racing to mean the finish line, and crossing the finish line is called เข้าวิน. This is compared to the work of motorcycle taxis, where whoever gets back to the taxi stand first gets the next passenger, and thus วิน derives from the idea of "crossing the finish line" เข้าวิน. Other meanings would have extended from that, then. วิน is the stand, and then the วิน came to also mean the queue, and eventually the motorcycle drivers themselves, etc. In my experience, วิน still most commonly refers to the actual taxi stand, so in conjunction with the fact that this is established horse-racing terminology, I think this one wins the argument (pardon the pun!).

Of course, other theories may crop up, but at the moment I'm relatively convinced this is a plausible etymology.

[DavidHouston]

Khun Rikker and Khun Withnail,

Thank you both for your efforts. I don't have my คำไหม่ with me here and I very much appreciate the reference. Since the Dictionary of New Words contains two definitions:

วิน น. ๑. ลำดับการออกรถมอเตอร์ไซค์หรือรถตู้รับจ้าง เช่น วินมอเตอร์ไซค์. วินรถตู้.

๒. รถมอเตอร์ไซค์รับจ้าง เช่น วันนี้ไม่ได้ขับรถมาเอง ต้องกลับวิน

it could be that each has a different source, the first associated with the queue and the second associated with the individual rider. Lots of fun; thanks again.

[yoot]

This might be from the same thread Rikker mentioned. It's for anyone who are interested in reading it in Thai.

วิน

มีศัพท์ใหม่อยู่ศัพท์หนึ่งที่คนไทยรู้จักกันดีนั่นก็คือ วิน

คำที่ใช้กันโดยทั่วไปและที่ปรากฏในสื่อมวลชนก็มีต่างๆ กันไป เช่น "วินมอเตอร์ไซค์" "วินรถจักรยานยนต์รับจ้าง" "วินรถตู้โดยสาร" "ผู้ขี่รถวิน" "เจ้าแม่วิน" "ผู้คุมวิน" "เจ้าของวิน" "เสื้อวิน" ฯลฯ

สิ่งที่น่าสังเกตในทางภาษาก็คือ คำนี้หมายถึงอะไร มาจากไหน

เป็นที่เข้าใจกันว่า วิน หมายถึง "สถานที่ซึ่งผู้ขี่รถจักรยานยนต์รับจ้างหรือรถตู้โดยสารนำรถมาจอดคอยรับผู้โดยสาร" การจอดนั้นก็ต้องจอดกันอย่างมีระเบียบ กล่าวคือ ใครมาถึงก่อนก็ได้จอดอยู่ในลำดับต้น ใครมาทีหลังก็ได้จอดต่อๆ กันไป ผู้ใช้บริการที่รู้ธรรมเนียมก็จะไปใช้บริการที่คันแรกสุดก่อน

รถที่เข้ามาร่วมในกระบวนการนี้จึงเรียกว่า "รถวิน"

ผู้ขับขี่รถดังกล่าวจึงเรียกว่า "ผู้ขี่รถวิน" หรือ "ผู้ขับรถวิน"

สถานที่จอดรถก็เรียกว่า "วิน" ซึ่งอาจจะเป็นที่สาธารณะ หรือที่ส่วนบุคคลก็ได้

ผู้ดูแลหรือผู้เก็บค่าธรรมเนียมก็เรียกว่า "เจ้าของวิน" "ผู้คุมวิน" "เจ้าพ่อวิน" "เจ้าแม่วิน" ฯลฯ

ความจริงคำว่า "วิน" นี้ไม่ต้องการคำแปลเลย เพราะเป็นที่เข้าใจกันทั้งบ้านทั้งเมือง แต่ที่นำมาเขียนถึงนี้ก็เพราะอยากจะวิเคราะห์ตามหน้าที่ของนักภาษา

คํานี้มาจากภาษาอังกฤษว่า win แปลว่า "ชัยชนะ" ซึ่งได้มาจากการแข่งขัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านกีฬา ที่คนไทยรู้จักกันดีก็คือการแข่งม้า ตัวที่ชนะที่หนึ่งก็เรียกว่า "เข้าวิน" ตัวที่ชนะเป็นที่สองถ้าคิดแบบอเมริกันก็เรียกว่า "เข้าเพรซ" (place) ถ้าคิดแบบอังกฤษตัวที่ชนะเป็นที่สองหรือสามก็เรียกว่า "เข้าเพรซ" ได้เหมือนกัน

ในภาษาไทย ความหมายของคำว่า วิน ได้เปลี่ยนแปลงไป กลายเป็น "สถานที่จอดรถ" ลักษณะการนำรถเข้ามาจอดแบบมาถึงก่อนได้ก่อนก็เป็นการแข่งขันกันกลายๆ เมื่อนำรถมาจอดที่ "วิน" ได้ก็เรียกว่า "เข้าวิน" ทุกคน ไม่มีใคร "เข้าเพรซ"

คำนี้เมื่อจะแปลกลับเป็นภาษาอังกฤษ หนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษบ้านเราใช้ว่า "queue" ซึ่งแปลกลับมาเป็นไทย (เชื้อสายฝรั่ง) ได้ว่า "คิว" นั่นเอง บางครั้งจึงมีคนใช้คำว่า "คิวรถ" แทน "วินรถ" ใครขืนแปลคำว่า "วิน" กลับไปเป็น "win" ฝรั่งคงงง

อย่างไรก็ตาม ความหมายเดิมของคำว่า "เข้าวิน" อันหมายถึงชัยชนะในการแข่งขันก็ยังมีอยู่ ดังเช่นเมื่อผู้สมัครรับเลือกตั้งมีชัยชนะในการเลือกตั้ง สื่อมวลชนก็ใช้คำนี้ในความหมายเดิม เช่น

"ธเนศ" เข้าวินเลือกตั้งศรีสะเกษ

(ไทยรัฐ ๙ มิถุนายน ๒๕๔๖)

คนอ่านก็เข้าใจได้ว่า นายธเนศ เครือรัตน์ ชนะการเลือกตั้ง ไม่ใช่นำรถจักรยานยนต์หรือรถตู้ไปเข้าที่จอดรับผู้โดยสารที่จังหวัดศรีสะเกษ

"วิน" ในที่นี้แหละที่แปลกลับไปเป็น "win" ได้

ผู้เขียน รศ. ดร.นิตยา กาญจนะวรรณ ภาคีสมาชิก สำนักศิลปกรรม ราชบัณฑิตยสถาน

[kriswillems]

Webster dictionary has the following explanation for the verb "win:

1 a: to get possession of by effort or fortune b: to obtain by work : earn <striving to win a living from the sterile soil>

So in English "win" carries 2 meanings: being the first/best one (as suggested by Rikker and others) or earning something.

This makes me think about the word รับจ้าง - getting hired based on fortune and/or effort.

Maybe วินมอเตอร์ไซค์ is just a place with people that earn or win a living by driving motorcycle?

Edited April 19, 2009 by kriswillems

[Barabbas]

K. Yoot.

Thanks for an interesting article, although in my opinion the race analogies are a little bit far-fetched. In the same time I couldn't find a better explanation for the origin of the word, so we'll leave it to the author.

Funny, but it's more convenient for me to use the word คิว in this case. Might me pure psychology though.

[DavidHouston]

K. Yoot.

Thanks for an interesting article, although in my opinion the race analogies are a little bit far-fetched. In the same time I couldn't find a better explanation for the origin of the word, so we'll leave it to the author.

Funny, but it's more convenient for me to use the word คิว in this case. Might me pure psychology though.

Isn't it interesting how even etymological questions of words of recent origins often times cannot be easily answered. Words arise in small circles then spread without community knowledge of where they started or why they persist. If it is so difficult with modern words, how much more so for words of ancient origin.

I want to thank all of you for your participation in this thread and for enlightening us all.