"ตัวใครตัวมัน"

[DavidHouston]

Friends,

I am having some difficulty with two seemingly similar phrases:

1. ตัวใครตัวมัน RID: ต่างคนต่างเอาตัวรอดแต่ลำพังLexitron: [ADJ]each makes one's getaway; each shows a clean pair of heels; take care only oneself not anyone else

and, 2. ทีใครทีมัน RID: โอกาสของใครก็เป็นของคนนั้น Lexitron: [N] his time, his turn; [each in his own time; each dog has its day]

Lexitron provides several examples (the translation attempts are mine)"

สังคมไทยปัจจุบันเป็นสังคมตัวใครตัวมันความสนใจที่จะรับรู้เรื่องราวสาธารณะลดน้อยลง

Thai society today is one where each person is only out for themselves; interest in public affairs is declining.

เรื่องนี้ผมช่วยไม่ได้นะ ทีใครทีมัน

There is nothing I can help you with: when it's your turn, you will succeed.

From this week's Matichon Weekly discussing the recent local elections in Bangkok:

ถ้ามีข่าวดีๆ ออกมาคะแนนคงจะพุ่งสูงขึ้นแต่ถ้ามีข่าวเรื่องการโกงออกมาทุกวันแบบปัจจุบันนี้ ถึงเวลานั้นต้องตัวใครตัวมัน

If good news emerges, [a candidate's] popular vote will increase;but, if there is news about fraud and corruption as there is today, then, it is every candidate for himself.

And, here is a quote from several years ago:

การต่อสู้ทางการเมืองจะดำเนินไปอย่างปราศจากแหล่งอ้างอิงอันชอบธรรมเหลือเพียงอำนาจดิบ อำนาจใครอำนาจมัน ทีใครทีมันล้วนๆ

Political conflict will proceed without any legitimate reference point [without any legitimate political perspective]. What remains is raw power -- each faction has its own power base; _________ .

Please help me with both the distinctions in meanings between the two phrases; and help with understanding the sentences from an English language perspective. I am finding the Lexitron translations particularly unhelpful. Thanks for your help.

Edited September 6, 2010 by DavidHouston

[klons]

Analyzing the sentences in the post is beyond my capabilities. If it is of any help, Ms. Beckers definition of ตัวใครตัวมัน is: to be on one's own.

That doesn't sound as selfish as just looking out for yourself and nobody else.

[GarryP]

Interesting subject.

I would translate เรื่องนี้ผมช่วยไม่ได้นะ ทีใครทีมัน somewhat differently to you. I would go more along the lines of "I can't help you with this. You'll have to take your chances." That is, it means "to take one's chances." This would also fit with the meaning in the penultimate paragraph of your posting.

ตัวใครตัวมัน to me means "(It's) every man for himself". The usage is basically about looking out for number one. This is quite different to ทีใครทีมัน , which focuses on opportunity rather than saving oneself.

[yoot]

ตัวใครตัวมัน - every man for himself.

ทีใครทีมัน - turn about is fair play.

เรื่องนี้ผมช่วยไม่ได้นะ ทีใครทีมัน

The meaning of ทีใครทีมัน in this context is like "when I need your help, you didn't help me. Now you need help, I can't help you either."

Sometimes, you might hear Thai people said "ทีเอ็งข้าไม่ว่า ทีข้าเอ็งอย่าโวย" or a pun "ที who ที it" which have the same meaning as "ทีใครทีมัน".

[DavidHouston]

Thank you all; that was very helpful.

Here is another usage from the decisions several years ago regarding political party dissolution :

ก่อนศาลรัฐธรรมนูญจะมีคำตัดสินพวกเขาบอกว่ายินดีจะน้อมรับคำตัดสิน และจะไม่ก่อความวุ่นวายใดๆ แต่พอคำตัดสินออกมาอดีตสมาชิกพรรคบางคนก็ออกมาพูดว่า "ทีใครทีมัน" ทำนองว่ากลับมาเป็นใหญ่เมื่อไหร่จะเช็คบิลให้หมด

"Before the court announced its decision, they stated that that they were prepared to accept whatever the court decided and they would cause no disturbance whatsoever. However, once the decision came out, some of the former members [of parliament who were banned] said that "turnabout was fair play" with the understanding thatonce their faction becomes the majority, there will be a full reckoning [against the other side as well]."

"Turnabout is fair play" seems to work very well here. What do you think?

[RickBradford]

Or "what is sauce for the goose is sauce for the gander"....?

[SoftWater]

ตัวใครตัวมัน:

ต่างคนต่างทำ รับผิดชอบ เฉพาะตัวเอง ไม่ชว่ยเหลือกัน

ตัวอย่าง: สมัยนี้แตกต่างจากสมัยก่อนมาก เพื่อนบ้านแทบไม่รู้จักกัน อยู่แบบตัวใครตัวมัน เป็นตน

I have a new dictionary which is chock full of sayings and idioms. Apologies for the typos if any, it doesnt' appear to allow cut 'n' paste, or if it does I ain't figured out how to do it yet.

EDIT: oh, just seen yoot's post...'every man for himself', perfect!

EDIT 2: I don't think my new dictionary's Thai -> English feature is going to be much help...I just found its rendition of

ตัวใครตัวมัน - each man's own getaway.

(there is a certain crazy logic in that which just made me want to share, I just have visions of somene trying to explain the idiom 'every man for himself,', well when you all run away from, say the police, each person has to make his own getaway...makes perfect sense to me!!).

Edited September 6, 2010 by SoftWater

[bhoydy]

While we're on the subject, does anyone have a good book on idioms and phrases that they can recommend?

[DavidHouston]

Just to mention a few:

"สำนวนไทย, ฉบับสมบูรณ์", ร.ศ. วิเชียร เกษประทุม, มิถุนายน 2552, 50 บาท

"๒,๐๐๐ สุภาษิตไทย", เอกรัตน์ อุดมพร, 2547, 80 บาท

"๒,๐๐๐ อุปมาอุปไมย", เอกรัตน์ อุดมพร, 90 บาท

"๒,๐๐๐ สำนวนไทย, พร้อมต้วอย่างการใช้", เอกรัตน์ อุดมพร, 99 บาท

And, if you can find it, this is one of the best books I have seen:

"คำคล้องจอง, เสน่ห์ของภาษาไทย", ชัยรัตน์ วงศ์เกียรติ์ขจร, 2546, 210 บาท

[bannork]

From tomorrow's 'Daily News', talking about the differing viewpoints of the factions in Pheua Thai-

เป็นประชาธิปไตยมันก็เป็นตัวของใครของมัน 'It's democracy according to each person's definition'

' It's democracy as how each person sees it'